Αθλητικές Κακώσεις

Oι αθλητικές κακώσεις και η αντιμετώπισή τους. Το αθλητικό ατύχημα συμβαίνει συνήθως κατά τη διάρκεια της μέγιστης απόδοσης του ανθρώπινου οργανισμού. Συνήθως τραυματίζεται εμφανώς το μυο-σκελετικό σύστημα.

Αποκατάσταση Αθλητικών Κακώσεων

Η αντιμετώπιση των αθλητικών κακώσεων είναι η μεγαλύτερη πρόκληση για τους φυσιοθεραπευτές που ειδικεύονται στη μυοσκελετική παθολογία και αποκατάσταση. Οι ακραίες δυνάμεις που ασκούνται στο μυοσκελετικό σύστημα των αθλητών υψηλού επιπέδου, οι απίστευτες απαιτήσεις για υψηλές επιδόσεις τόσο στην προπόνηση όσο και στους αγώνες, καθώς επίσης και η ψυχολογική πίεση στους αθλητές από προπονητές, ομάδες και φιλάθλους, οδηγούν σε ποικίλους τραυματισμούς.

Το Τμήμα Αθλητικών Κακώσεων στην ΔΙΑΠΛΑΣΗ αποτελεί πρότυπο Κέντρο Αποκατάστασης για την αντιμετώπιση όλων των παθήσεων που αφορά αθλητές υψηλού επιπέδου και μη. Είναι εξοπλισμένο με μηχανήματα τελευταίας τεχνολογίας και εξιδικευμένο προσωπικό.

Παρακάτω τα είδη αθλητικών κακώσεων.

ΕΙΔΗ ΚΑΚΩΣΕΩΝ

*ΜΩΛΩΠΕΣ

Οφείλονται σε ρήξεις των αγγείων και έξοδος του αίματος, που εξαπλώνεται στους υποδόριους ιστούς. Όταν έχουμε μεγάλη εξαγγείωση αίματος, τότε η τοπική άθροισή του είναι δυνατόν να δημιουργήσει αιμάτωμα.
Ο βελονισμός θεραπεύει πλήρως και σύντομο χρονικό διάστημα τόσο τους μώλωπες όσο και τα αιματώματα.

*ΘΛΑΣΕΙΣ

Είναι η πιο συχνή κάκωση στους μύες και τους τένοντες. Προκαλείται από την βίαιη εφαρμογή του τραυματικού παράγοντα πάνω στους μαλακούς ιστούς, οι οποίοι δεν μπορούν να αντέξουν την επιβάρυνση. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την ρήξη των μυϊκών ινών σε διάφορες περιοχές. Οι θλάσεις των μυών προξενούνται συνήθως από ταχυδυναμικά αθλήματα όπου υπάρχει μεγάλη επιβάρυνση σε μικρό χρόνο π.χ. δρόμοι ταχύτητας και άλματα. Από άποψη βαρύτητας οι θλάσεις διακρίνονται :
1ου βαθμού όπου δημιουργείται ρήξη μερικών μόνο μυϊκών ινών με αποτέλεσμα την εμφάνιση πόνου, οιδήματος ή αιματώματος. Ο αθλητής δεν διακόπτει την δραστηριότητά του αλλά πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός γιατί υπάρχει ο κίνδυνος υποτροπής.
Το μικροοίδημα που ερεθίζει τις νευρικές απολήξεις και προκαλεί πόνο είναι το βασικό σύμπτωμα που πρέπει να εξουδετερωθεί. Στην οξεία φάση χρησιμοποιούμε πάγο. Αργότερα η πιο γρήγορη αποκατάσταση γίνεται με βελονισμό.
2ου βαθμού συμβαίνει ρήξη μεγαλύτερου αριθμού μυϊκών ινών. Εκτός από την αποκόλληση των ινών γίνεται και ρήξη των τριχοειδών αγγείων, με συνέπεια την δημιουργία αιματώματος. Τα συμπτώματα είναι πόνος την στιγμή του τραυματισμού, που αναπαράγεται την στιγμή της συστολής, ευαισθησία στην περιοχή της κάκωσης και οίδημα. Επίσης επηρεάζεται η δύναμη του μυός και ο σπασμός που αναπτύσσετε εμποδίζει την μυϊκή συστολή.
Συνήθως σε αυτές τις κακώσεις οι υπεύθυνοι της ομάδος χρησιμοποιούν ψυκτικό(χλωριούχο αιθύλιο) για να βοηθήσουν τον αθλητή να συνεχίσει τον αγώνα. Μετά τον αγώνα ακολουθεί κρυοθεραπεία. Προσοχή για 48-72 ώρες μετά τον τραυματισμό απαγορεύεται η θερμοθεραπεία και η μάλαξη.
Η ρεφλεξολογία είναι η πλέον κατάλληλη για την αποκατάσταση των αθλητών με θλάση 2ου βαθμού.
3ου βαθμού συμβαίνει πλήρης ρήξη των μυϊκών ινών, με ταυτόχρονη ρήξη των αιμοφόρων αγγείων και εκτεταμένο αιμάτωμα στην περιοχή. Τα άκρα του μυός διαχωρίζονται και στην περιοχή του τραυματισμού υπάρχει ένα κενό. Ο αθλητής αισθάνεται οξύ πόνο στην αρχή, αναπτύσσετε οίδημα στην περιοχή της θλάσης και το μέλος έχει πλήρη λειτουργική ανικανότητα. Όταν διαπιστωθεί η ολική θλάση, η κάκωση αντιμετωπίζεται χειρουργικά. Στην περίπτωση αυτή, το αιμάτωμα αφαιρείται και τα άκρα του μυός ράβονται, δίνοντάς του την ευκαιρία να επουλωθεί. Μετά το χειρουργείο τόσο ο βελονισμός όσο και η ρεφλεξολογία συμβάλουν στην γρήγορη αποκατάσταση του αθλητή.
Οι πιο συχνές θλάσεις είναι :
Α) Θλάσεις του μηρού που εμφανίζονται σε όλες τις αθλητικές δραστηριότητες. Οι θλάσεις 1ου, 2ου βαθμού αφορούν τον τετρακέφαλο μύα. Οι θλάσεις 3ου βαθμού αφορούν τον ορθό μηριαίο και τον ραπτικό μύα. Ο μηχανισμός κάκωσης είναι ένα κατευθείαν χτύπημα όταν ο μυς βρίσκεται σε μεγάλη ένταση. Τα σπορ που παρατηρούνται τέτοιες θλάσεις είναι το ποδόσφαιρο, το άλμα σε ύψος, η γρήγορη εκκίνηση στα σπρίντ.
Β) Θλάσεις στους προσαγωγούς. Περισσότερο επιρρεπής είναι ο μακρός προσαγωγός. Τα επιρρεπή αθλήματα είναι η ενόργανη γυμναστική, το ποδόσφαιρο, το σκι και ο στίβος.
Γ) Θλάσεις στους καμπτήρες του γόνατος. Καμπτήρες του γόνατος είναι ο δικέφαλος, ο ημιτενοντώδης και ο ημιμεμβρανώδης. Αυτοί οι τραυματισμοί συμβαίνουν στους σπρίντερ, στους δρομείς μεσαίων αποστάσεων, στους παίκτες ομαδικών αθλημάτων, αλλά και σε τενίστες, άλτες μήκους, τριπλουνίστες κ.λ.π.
Δ) Θλάσεις στο γαστροκνήμιο μύα. Τα αθλήματα με την μεγαλύτερη συχνότητα αυτού του τραυματισμού είναι το τένις, το βόλεϊ, το μπάσκετ, το χαντμπωλ, και τα άλματα. Ο μηχανισμός κάκωσης είναι η απότομη και γρήγορη κίνηση όταν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος είναι χαμηλή και ο αθλητής ξεκινά μια προσπάθεια χωρίς προθέρμανση. Ο αθλητής νομίζει ότι κάποιος τον χτύπησε με κάτι δυνατό από πίσω. Μετά την αίσθηση αυτή δεν μπορεί να πατήσει κάτω με ολόκληρο το πέλμα, αφού ο γαστροκνήμιος δεν είναι σε θέση να συσπαστεί. Η αποκατάσταση μπορεί να γίνει με βελονισμό, ορθοπεδικό Laser, και ρεφλεξολογία.

* ΑΙΜΑΤΩΜΑ ΜΥΩΝ

Η εφαρμογή ενός βίαιου πλήγματος στον μύα μπορεί να προκαλέσει ρήξη ορισμένων αγγείων, τοπική συγκέντρωση αίματος και συνεπώς οδηγεί στην δημιουργία αιματώματος. Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα είναι τοπικό οίδημα, πόνος και αδυναμία σύσπασης του μυός.

* ΜΥΪΚΟΙ ΣΠΑΣΜΟΙ ΚΑΙ ΚΡΑΜΠΕΣ

Οι μυϊκοί σπασμοί και οι κράμπες είναι επώδυνες και μεγάλης διάρκειας μυϊκές συσπάσεις. Παρουσιάζονται κυρίως κατά την άσκηση και μπορεί να προκαλέσει μέχρι και ρήξη του μυός. Αιτίες που οδηγούν στην εμφάνισή τους είναι αφυδάτωση, τοπικές διαταραχές στην αιμάτωση, κακή διατροφή και λανθασμένη προπόνηση.

ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΣΕΩΝ

Οι αρθρώσεις επιβαρύνονται περισσότερο από τα υπόλοιπα τμήματα του κινητικού συστήματος. Όπως είναι γνωστό τα ανατομικά στοιχεία μιας άρθρωσης όπως οι τένοντες, που αποτελούν προέκταση των μυών κατά τις προσφύσεις τους στα οστά και συντελούν στην πραγματοποίηση της κίνησης, οι σύνδεσμοι που προσφύονται στα άκρα των οστών, τα συνδέουν και συμβάλουν στην σταθερότητα της άρθρωσης, ο χόνδρος που περιβάλει τις άκρες των οστών και τους προσφέρει προστασία και τα αρθρούμενα άκρα των οστών. Η ρήξη του χόνδρινου οστού προκαλεί αλλοίωση του οστού, καθώς αυτό τρίβεται ακάλυπτο με τον χόνδρο του άλλου οστού της άρθρωσης. Τραυματισμοί στις αρθρώσεις, είτε αυτοί αφορούν τα οστά, τους χόνδρους, τους συνδέσμους, τους μύες και τους τένοντες, δημιουργούν αστάθεια σε αυτήν, δυσχεραίνουν την κίνηση και συχνά αποτελούν αιτία μόνιμης ή μακρόχρονης διακοπής της αθλητικής δραστηριότητας. Οι πιο σημαντικές κακώσεις των αρθρώσεων είναι :
* ΔΙΑΣΤΡΕΜΜΑ είναι η κάκωση που οφείλεται είτε σε υπέρβαση του φυσιολογικού εύρους κινητικότητας της άρθρωσης, είτε στην αιφνίδια εφαρμογή ενός εξωτερικού τραυματικού παράγοντα στην άρθρωση που προκαλεί η ανώμαλη κίνησή της. Στην κάκωση αυτή προκαλείται διάταση και ρήξη ενός ή περισσοτέρων αρθρικών συνδέσμων, χωρίς όμως να παρεκτοπίζονται οι αρθρικές επιφάνειες των οστών. Τα διαστρέμματα μπορούν να διακριθούν σε :
Iου βαθμού όπου παρατηρείται ρήξη μικρού αριθμού κολλαγόνων ινών. Η κινητικότητα της άρθρωσης ελαττώνεται και παρουσιάζεται τοπικά οίδημα και πόνος. Δεν υπάρχει όμως αστάθεια της βάδισης.
ΙΙου βαθμού εμφανίζεται μερική ρήξη των συνδέσμων της άρθρωσης. Η συστολή των μυών που συμμετέχουν στην άρθρωση παρεμποδίζεται σημαντικά, εμφανίζεται τοπικό οίδημα και πόνος αλλά δεν παρατηρείται αστάθεια της άρθρωσης.
ΙΙΙου βαθμού εμφανίζεται ολική ρήξη των συνδέσμων, με αποτέλεσμα την αδυναμία εκτέλεσης των κινήσεων. Χαρακτηριστικό γνώρισμα είναι η αστάθεια της άρθρωσης. Τα συμπτώματα είναι τοπικό οίδημα, έντονος πόνος και περιορισμός των κινήσεων.
Η άρθρωση στην οποία εμφανίζονται σε μεγαλύτερη συχνότητα διαστρέμματα είναι η ποδοκνημική. Στις περισσότερες αθλητικές δραστηριότητες όπως το ποδόσφαιρο, το μπάσκετ, το χάντμπωλ οι κακές αγωνιστικές επιφάνειες και τα παπούτσια παίζουν ιδιαίτερο ρόλο στην πρόκληση του διαστρέμματος.

* ΕΞΑΡΘΡΗΜΑ στην κάκωση αυτή παρατηρείται μόνιμη απομάκρυνση των αρθρικών επιφανειών. Διακρίνεται σε πλήρες εξάρθρημα όταν παρατηρείται σημαντική παρεκτόπιση και πλήρης διακοπή της κανονικής επαφής των αρθρικών επιφανειών και σε υπεξάρθρημα, όταν μεταξύ των αρθρικών επιφανειών διατηρείται κάποιο σημείο επαφής, χωρίς η άρθρωση να διατηρεί τα φυσιολογικά ανατομικά – λειτουργικά στοιχεία της. Στο εξάρθρημα παρατηρείται έντονη παραμόρφωση της άρθρωσης. Η άρθρωση του ώμου εμφανίζει πιο συχνά εξάρθρημα σε σχέση με τις υπόλοιπες.

ΚΑΚΩΣΗ ΤΟΥ ΓΟΝΑΤΟΣ 

Η άρθρωση του γόνατος παρουσιάζει μεγάλη ελευθερία στις κινήσεις και είναι λιγότερο σταθερή από τις άλλες αρθρώσεις. Εκτός από την κάμψη και την έκταση επιτρέπει και στροφές. Με την συμμετοχή στην αθλητική δραστηριότητα το γόνατο φορτίζεται με δυνάμεις που ισοδυναμούν με 6-8 φορές το βάρος του σώματος. Για να μην προκληθεί τραυματισμός πρέπει οι ασκούμενες δυνάμεις να εξισορροπηθούν από τους μυς και τους συνδέσμους. Σε περίπτωση που οι μυς γύρω από το γόνατο δεν είναι τόσο δυνατοί ώστε να απορροφήσουν και να διασκορπίσουν την παραγόμενη κινητική ενέργεια αυτή μεταβιβάζεται στους συνδέσμους και στα οστά προκαλώντας τραυματισμούς. Οι σύνδεσμοι τραυματίζονται περισσότερο στα αθλήματα επαφής όπως το ποδόσφαιρο, το μπάσκετ, το χάντμπωλ, και σε ατομικά όπως το σκι και το τένις. Ο μηχανισμός κάκωσης είναι αποτέλεσμα σύγκρουσης με τους αντιπάλους και προκαλεί υπερβολικές στροφικές κινήσεις στην άρθρωση του γόνατος.
Οι κακώσεις της άρθρωσης του γόνατος, καθώς και της σπονδυλικής στήλης θεωρούνται από τις πιο συχνές, αλλά και με χειρότερη πρόγνωση αθλητικές κακώσεις, γιατί αποτελούν συνήθη αίτια διακοπής της καριέρας ενός αθλητή. Η φυσιολογική λειτουργία της άρθρωσης του γόνατος και η ανατομική πληρότητά της είναι απαραίτητα στοιχεία για την ορθή εκτέλεση του συνόλου σχεδόν των ασκήσεων σε έναν αθλούμενο. Επειδή λοιπόν το γόνατο επιβαρύνεται αδιάκοπα καθημερινά, οι τραυματισμοί αυτής της άρθρωσης είναι συχνοί. Οι κακώσεις μπορεί να αφορούν τους χόνδρους, τους συνδέσμους, τους μύες γύρω από το γόνατο, την επιγονατίδα καθώς και τους τένοντες της επιγονατίδας. Η επιγονατίδα είναι ένα μικρό οστό σχήματος τριγώνου που παρεμβάλλεται στον τένοντα κατάφυσης του τετρακέφαλου μυός. Είναι σημαντικό ανατομικό στοιχείο της άρθρωσης του γόνατος και συντελεί στην ενδυνάμωση της εκστατικής κίνησης του κάτω άκρου.
Οξύς τραυματισμός ή επαναλαμβανόμενοι τραυματισμοί της επιγονατίδας προκαλούν χονδρομαλάκυνση δηλαδή αλλοίωση του αρθρικού χόνδρου. Βίαιη κάκωση μπορεί να προκαλέσει εξάρθρημα της επιγονατίδας.
Οι μηνίσκοι είναι ινοχόνδρινοι σχηματισμοί και βρίσκονται δύο σε κάθε γόνατο. Συντελούν στην σταθερότητα του γόνατος, απορροφούν τους κραδασμούς και συμβάλουν κυρίως στην εκτέλεση της έσω και έξω στροφής της κνήμης. Η ρήξη των μηνίσκων είναι συχνή σε πολλά είδη αθλημάτων. Μπορεί να εμφανιστεί με την μορφή της περιφερικής αποκόλλησης, ρήξη στο πρόσθιο ή στο οπίσθιο κέρας και επιμήκους ρήξης που είναι η συχνότερη. Ο έσω μηνίσκος υφίσταται ρήξη συχνότερα από τον έξω καθώς δέχεται μεγαλύτερες πιέσεις. Η κάκωση των μηνίσκων εμφανίζεται συνήθως όταν η άρθρωση του γονάτου βρίσκεται σε κάμψη και εκτελεί απότομη απαγωγή προς τα έξω. Τότε ο έσω μηνίσκος συμπαρασύρεται και υφίσταται ρήξη από τις αιχμηρές επιφάνειες των έσω κονδύλων, του μηριαίου και της κνήμης. Τα συμπτώματα ρήξης του μηνίσκου είναι τοπικός πόνος, οίδημα και αδυναμία της άρθρωσης του γόνατος για την εκτέλεση μιας συγκεκριμένης κίνησης, ανάλογα με το είδος της κάκωσης. Τις περισσότερες των περιπτώσεων ο αθλητής καταλήγει στην χειρουργική επέμβαση δηλαδή στην αφαίρεση των μηνίσκων, γεγονός που αλλοιώνει όμως την λειτουργικότητα της άρθρωσης.
Τέλος δεν είναι σπάνιες οι κακώσεις που εμφανίζονται στους χιαστούς συνδέσμους του γόνατος. Κατά την πτώση από ύψος και στήριξη σε λυγισμένο γόνατο, μπορεί να προκληθεί ρήξη του οπίσθιου χιαστού συνδέσμου. Ρήξη του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου προκαλείται, όταν το άνω άκρο της κνήμης κινηθεί βίαια προς τα εμπρός σε σχέση με τον μηρό.

ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ

Η σπονδυλική στήλη αποτελεί τον απαραίτητο ανατομικό σχηματισμό του σκελετού για την στήριξη, την όρθια στάση και την μετακίνηση του σώματος. Η σταθερότητα της σπονδυλικής στήλης εξασφαλίζεται τόσο με τους συνδέσμους και τους μεσοσπονδύλιους δίσκους όσο και με την συστολή των κοιλιακών και ραχιαίων μυών. Η οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης, επιδέχεται σε σχέση με τις υπόλοιπες το μεγαλύτερο βάρος του σώματος και επομένως επιφορτίζεται σημαντικά στην διάρκεια των ασκήσεων. Η οσφυαλγία δηλαδή ο πόνος στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης των αθλητών αποτελεί πολύ συχνό σύμπτωμα. Είναι αποτέλεσμα συνήθως διατήρησης λανθασμένης στάσης της σπονδυλικής στήλης στην διάρκεια ασκήσεων ανύψωσης βαρών, έλλειψης της φυσιολογικής λόρδωσης ή αντίθετα υπερλόρδωσης της σπονδυλικής στήλης. Η πίεση ή κάκωση του ισχιακού νεύρου προκαλεί πόνο που εκδηλώνεται σε όλο το κάτω άκρο και ονομάζεται ισχιαλγία. Η επιβάρυνση της σπονδυλικής στήλης, εξαιτίας της ανύψωσης πολύ μεγάλου βάρους σε μια άσκηση μπορεί να οδηγήσει στον τραυματισμό των συνδέσμων και των χόνδρινων μεσοσπονδύλιων δίσκων. Ένα συχνό είδος κάκωσης των μεσοσπονδύλιων δίσκων είναι η πρόκληση κοίλης του, δηλαδή η πρόπτωση του πηκτοειδούς πυρήνα του( Πηκτοειδής πυρήνας είναι μια υδρόφιλη ουσία που έχει την ικανότητα να απορροφά 9 φορές περισσότερους κραδασμούς από τον όγκο της. Βρίσκεται στο κεντρικό και οπίσθιο τμήμα του μεσοσπονδύλιου δίσκου και λειτουργεί σαν αμορτισέρ). Η οσφυαλγία που οφείλεται στην κήλη του μεσοσπονδύλιου δίσκου και στην πίεση των νεύρων που διέρχονται από τα μεσοσπονδύλια τρήματα, δεν είναι σπάνιο φαινόμενο στους αθλητές. Όταν τραυματιστεί ο μεσοσπονδύλιος δίσκος κατά την εκτέλεση κίνησης κάμψης του αθλητή, προκαλεί οπίσθια κήλη του μεσοσπονδύλιου δίσκου, ενώ ο τραυματισμός κατά την εκτέλεση έκτασης οδηγεί στην εμφάνιση πρόσθιας κήλης. Μερικές φορές οι απαιτήσεις μιας άσκησης για εκτάσεις και υπερεκτάσεις της σπονδυλικής στήλης είναι τόσο έντονες, που μπορεί να οδηγήσουν σε μετατόπιση ενός σπονδύλου(σπονδυλόλιση). Αυτήν παρουσιάζεται συνήθως στον 5ο οσφυϊκό σπόνδυλο και σπανιότερα στον 3ο ή 4ο. Η διατήρηση της επιβάρυνσης μπορεί να προκαλέσει σπονδυλοολίσθηση, μετακίνηση δηλαδή τμήματος της σπονδυλικής στήλης κυρίως πάνω στον 5ο οσφυϊκό σπόνδυλο. Η μετατόπιση τις περισσότερες φορές είναι πρόσθια.
Οσφυαλγία στους αθλητές μπορεί ακόμα να προκληθεί και από θλάσεις μυών της οσφυϊκής χώρας ή από ρήξεις συνδέσμων. Συγκρούσεις μεταξύ των παικτών σε αγωνίσματα επαφής, όπως το μπάσκετ, το ποδόσφαιρο, το βόλεϊ οδηγούν σε συνδεσμικούς ή μυϊκούς τραυματισμούς της οσφυϊκής χώρας. Αθλήματα όπως η ρυθμική και ενόργανη γυμναστική επιβαρύνουν ιδιαίτερα την οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης και συνδέονται με αυξημένα ποσοστά εμφάνισης οσφυαλγίας.

ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΥΠΕΡΧΡΗΣΗΣ

* Κατάγματα κόπωσης (stress fracture)


Τα κατάγματα κόπωσης είναι αποτέλεσμα επανειλημμένων μικροκακώσεων του οστίτη ιστού εξαιτίας σημαντικής επιβάρυνσής του. Οι μικροκακώσεις αυτές οδηγούν στην εμφάνιση μεγαλύτερου αριθμού οστεολυτικών διεργασιών και μπορεί να προκαλέσουν πραγματικό κάταγμα. Τα οστά των κάτω άκρων κυρίως σε δρομείς είναι περισσότερο επιρρεπή σε κατάγματα κόπωσης γιατί υφίστανται την μεγαλύτερη επιβάρυνση. Στα οστά αυτά τα περισσότερο συχνά σημεία εντόπισης αυτού του είδους κακώσεων είναι η κεφαλή και ο αυχένας του μηριαίου οστού, η κνήμη και τα οστά του μεταταρσίου. Εκτός από την αυξημένη επιφόρτιση του οστού κατά την προπόνηση, άλλα αίτια που οδηγούν σε κατάγματα κόπωσης είναι η υπερβολική κόπωση ή η μη ορθή ενδυνάμωση των μυών γεγονός που επιβαρύνει περισσότερο το οστό. Το χαρακτηριστικό σύμπτωμα στα κατάγματα κόπωσης είναι ο πόνος σε όλο το μήκος του οστού, που εντοπίζεται κυρίως στην περιοχή της βλάβης.

* ΤΕΝΟΝΤΙΤΙΔΕΣ
Είναι η χρόνια φλεγμονή του τένοντα ενός μυός εξαιτίας επανειλημμένων μικροκακώσεων. Συνήθως εμφανίζεται ως οξεία φλεγμονή, με τοπική ερυθρότητα, πόνο, οίδημα, αύξηση της θερμοκρασίας και ελάττωση της κινητικότητας της περιοχής. Όταν δεν γίνεται σωστή θεραπεία της κάκωσης με βελονισμό ή ρεφλεξολογία στο οξύ στάδιο, εμφανίζεται χαρακτηριστικός πόνος στην περιοχή του τένοντα κατά την προθέρμανση και μετά την άσκηση. Όταν η πάθηση μεταπέσει σε χρόνια μορφή, τότε ο πόνος είναι συνεχής. Τυπικό παράδειγμα τενοντίτιδας είναι η τενοντίτιδα του επιγονατιδικού τένοντα(jumper knee) που προσβάλει αθλητές των οποίων τα προγράμματα προπόνησης περιλαμβάνουν σε μεγάλο βαθμό πλειομετρικές συστολές των κάτω άκρων όπως οι άλτες και οι καλαθοσφαιριστές.
Οι πιο συχνές τενοντίτιδες είναι :
Α) Τενοντίτιδα υπερακανθίου. Το σύνδρομο αυτό προσβάλει κυρίως τους αθλητές που ασχολούνται με τα σπορ επαφής, τους αθλητές άρσης βαρών, τους παίκτες της ρακέτας, τους παλαιστές, και τους αθλητές των ρίψεων. Στην αρχή εμφανίζεται οξεία φλεγμονή στον τένοντα λόγω της εντατικής προπόνησης. Αργότερα εμφανίζεται η χρόνια τενοντίτιδα που προξενεί πάχυνση και ινώδεις συμφύσεις στον τένοντα του υπερακανθίου. Ο πόνος αρχίζει από την άρθρωση του ώμου και συχνά απλώνεται προς τα κάτω στην έσω πλευρά του βραχίονα. Στην αρχή ο πόνος εμφανίζεται μετά την εκτέλεση μιας προσπάθειας στο συγκεκριμένο σπορ όπως π.χ. μια βολή, αλλά σε μερικές εβδομάδες η ενόχληση είναι συνεχής και ο αθλητής παραπονείται για πόνο στον ώμο όταν ξαπλώνει στην τραυματισμένη πλευρά. Ο βελονισμός σε συνδιασμό με το ορθοπεδικό laser είναι η καλύτερη θεραπευτική επιλογή.
Β) Τενοντίτιδα του δικέφαλου. Η φλεγμονή της μακράς κεφαλής του δικέφαλου μυός προκαλεί πόνο στην εμπρόσθια περιοχή του ώμου. Τα αθλήματα που συχνά εμφανίζεται αυτήν η κάκωση είναι η κολύμβηση και οι ρίψεις. Τα συμπτώματα είναι οίδημα, πόνος, στο επάνω μέρος του βραχίονα.
Γ) Τενοντίτιδα του υποπλατίου. Ο υποπλάτιος μυς είναι βασικός έσω στροφέας της άρθρωσης του ώμου. Η τενοντίτιδα του υποπλατίου είναι μια σχετικά ασυνήθιστη τραυματική κατάσταση στα σπορ, αλλά μπορεί να προσβάλει τους ρίπτες, τους παλαιστές, τους τερματοφύλακες, τους αρσιβαρίστες και τους αθλητές της ρακέτας. Τα συμπτώματα αυτής της τενοντίτιδας είναι πόνος μπροστά από την άρθρωση του ώμου, που απλώνεται στο στήθος, επιδεινώνεται με την κίνηση και υποχωρεί με την ξεκούραση.
Δ)Τενοντίτιδα του επιγονατιδικού τένοντα (jumpers knee).Η φλεγμονή σε αυτόν τον τένοντα προσβάλει κατά πρώτο λόγο άλτες , καλαθοσφαιριστές, πετοσφαιριστές και λιγότερο αρσιβαρίστες και ρίπτες. Ο τένοντας αυτός εργάζεται σκληρά στην κάμψη και έκταση του γόνατος κάτω από επιβάρυνση όπως είναι το ανέβασμα μιας σκάλας, στα βαθιά καθίσματα, σε άρση βάρους, στο άλμα του μπάσκετ, στο βόλεϊ, στο τριπλούν κ.λ.π. Στις χρόνιες επαναλαμβανόμενες κινήσεις, σπάνε σε μικροσκοπικό επίπεδο ορισμένες κολαγόνες ίνες και αν δεν επουλωθούν προκαλείται φλεγμονή. Τα συμπτώματα είναι πόνος κατά την άσκηση, δυσκαμψία μετά την προσπάθεια και τοπική ευαισθησία.
Ε) Τενοντίτιδα του ιγνυακού. Η φλεγμονή αυτού του τένοντα προκαλεί πόνο στην έξω πλευρά του γόνατος και εμφανίζεται κυρίως σε δρομείς. Το τρέξιμο που γίνεται από πολλούς αθλητές σε ακρογιαλιές και ανισόπεδες επιφάνειες προκαλεί μεγάλες επιβαρύνσεις στον ιγνυακό τένοντα. Η τενοντίτιδα του ιγνυακού μυός, εκδηλώνεται με πόνο στην έξω πλευρά του γόνατος κυρίως όταν ο αθλητής τρέχει κατηφορικά π.χ. έναν λόφο.
Ζ) Τενοντίτιδα του αχιλείου. Είναι ένα από τα πιο συνηθισμένα σύνδρομα υπέρχρησης στους αθλητές. Ο πόνος στον αχίλλειο είναι πηγή σοβαρής ανικανότητας σε πολλούς αθλούμενους και κυρίως στους άλτες και τους δρομείς. Ο αχίλλειος τένοντας είναι ο ισχυρότερος και παχύτερος τένοντας του ανθρωπίνου σώματος. Τα συμπτώματα της φλεγμονής είναι πόνος, αίσθηση καψίματος, αίσθηση τρυπήματος με οξύ αντικείμενο κυρίως κατά την διάρκεια της αθλητικής δραστηριότητας.

* ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΠΡΟΣΦΥΣΕΙΣ ΤΩΝ ΤΕΝΟΝΤΩΝ
Οι κολαγόνες ίνες του τένοντα διαδοχικά μεταφέρονται από ινοχόνδρο σε υδάτινο ινοχόνδρο και διαπλέκονται με το περιόστεο. Στις καταφύσεις των τενόντων δεν υπάρχουν πολλά αιμοφόρα αγγεία εξαιτίας της ύπαρξης του ινοχόνδρου. Η κακή αιμάτωση της κατάφυσης του τένοντα και τα επαναλαμβανόμενα φορτία προκαλούν ρήξεις. Αν ο αθλητής συνεχίσει την συμμετοχή του στα σπορ, πριν προλάβουν να επουλωθούν οι μικρορήξεις συμβαίνει νέος τραυματισμός και μόνιμη φλεγμονή που χαρακτηρίζεται ως τενοντοπεριοστίτιδα.
Τυπικά σύνδρομα υπέρχρησης είναι
Α) Επικονδυλίτιδα του αγκώνα (tennis elbow)γνωστή ήδη από τον 14ο αιώνα. Μια απότομη κίνηση με αντίσταση, οι συχνές εκτάσεις του καρπού του αθλητή, όταν κρατάει την ρακέτα, καθώς αυτή έρχεται σε επαφή με το μπαλάκι, προκαλεί μηχανική τάση και είναι δυνατόν να σπάσουν μερικές ίνες στην έκφυση του τένοντα στο περιόστεο. Αν οι μηχανικές τάσεις αυτές συνεχιστούν πριν την επούλωση η κατάσταση εξελίσσεται σε χρόνια φλεγμονή.
Β) Επικονδυλίτιδα της έσω πλευράς του αγκώνα (αγκώνας των αθλητών του γκολφ). Είναι η φλεγμονή της έκφυσης των καμπτήρων του καρπού. Προσβάλει αθλητές του γκολφ και των ρίψεων. Επίσης αθλητές υψηλού επιπέδου τένις, είναι δυνατόν να υποστούν επικονδυλίτιδα όταν εκτελούν σέρβις. Ο αθλητής αισθάνεται πόνο στην κάμψη του καρπού.
Γ) Σύνδρομο πρόσκρουσης (ώμος του κολυμβητή)
Είναι μια φλεγμονώδη κατάσταση περισσότερο συνηθισμένη στους κολυμβητές. Άλλα σπορ που εμφανίζεται αυτό το σύνδρομο είναι το τένις, η άρση βαρών και οι ρίψεις. Σε αυτά τα σπορ οι αθλητές εκτελούν επαναλαμβανόμενες κινήσεις πάνω από το οριζόντιο επίπεδο. Τα συμπτώματα είναι πόνος στην κάμψη και στην έξω στροφή του ώμου, ενώ εντονότερος πόνος εμφανίζεται στην γωνία των 90ο. Οι αθλητές της κολύμβησης στο πρόσθιο και στην πεταλούδα αισθάνονται πόνο την ώρα που το χέρι αρχίζει να τραβάει μέσα στο νερό.
Δ) Οστεοχονδρίτιδα του κνημιαίου κυρτώματος.
Η φλεγμονή αναπτύσσεται στο κνημιαίο κύρτωμα όπου καταφύεται ο τετρακέφαλος και επηρεάζει αθλητές ηλικίας 10-16 χρόνων. Το σύνδρομο εμφανίζεται όταν το παιδί αυξάνει την προπονητική απόσταση, ή τρέχει σε ανώμαλο έδαφος. Επίσης μια άλλη αιτία είναι η προπόνηση με βάρη από μικρή ηλικία. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πόνο στην κατάφυση του τετρακέφαλου κατά την διάρκεια της δραστηριότητας και μετά, οίδημα και ευαισθησία στο κνημιαίο κύρτωμα.
Ε) Σύνδρομο πελματιαίας απονεύρωσης.
Η πελματιαία απονεύρωση βρίσκεται κάτω από το δέρμα του πέλματος και καλύπτει όλους τους μυς της περιοχής αυτής. Εκφύεται από την πτέρνα και φερόμενη προς τα εμπρός καταφύεται στις βάσεις των δακτύλων. Επειδή συνδέει την πτέρνα με το τόξο των μεταταρσίων κατά την διάρκεια της προσγείωσης του ποδιού κατά το τρέξιμο, δέχεται μεγάλη επιφόρτιση με αποτέλεσμα να προκαλούνται σε αυτήν μικροτραυματισμοί. Αν ο αθλούμενος συνεχίσει την αθλητική δραστηριότητα χωρίς να επουλωθεί η βλάβη, αναπτύσεται φλεγμονή στην απονεύρωση προς την περιοχή κοντά στην έκφυσή της στην πτέρνα. Οι επαναλαμβανόμενες εντάσεις στην περιοχή της πρόσφυσης της απονεύρωσης στην πτέρνα είναι δυνατόν να προκαλέσουν ινώδεις συμφύσεις και ουλώδη ιστό. Πολλές φορές στην περιοχή αυτή είναι δυνατόν να αναπτυχθεί η αποκαλούμενη άκανθα πτέρνας. Οι αιτίες που προκαλούν το σύνδρομο πελματιαίας απονεύρωσης είναι η υπερβολική ποδική καμάρα, το δύσκαμπτο κάτω άκρο και η πλατυποδία. Ο αθλητής αισθάνεται πόνο στην πελματιαία επιφάνεια ή κάτω από την πτέρνα και πλησίον της μέσης πλευράς του ποδιού. Ο πόνος εκδηλώνεται το πρωί όταν ο αθλητής κάνει τα πρώτα του βήματα. Κατόπιν ο πόνος υποχωρεί. Ο πόνος μπορεί να εμφανιστεί σε έναν περίπατο αλλά να υποχωρήσει κατά την διάρκεια της αθλητικής δραστηριότητας.

*ΧΟΝΔΡΟΜΑΛΑΚΥΝΣΗ ΕΠΙΓΟΝΑΤΙΔΑΣ

Είναι χρόνια φλεγμονή της αρθρικής επιφάνειας της επιγονατίδας. Προδιαθετικά αίτια που οδηγούν σε αυτήν την κάκωση είναι η αυξημένη επιβάρυνση και η λανθασμένη τεχνική κατά την άσκηση. Το είδος αυτό της κάκωσης υπέρχρησης εμφανίζεται συχνά σε δρομείς μεσαίας και μεγάλης αντοχής. Χαρακτηριστικά συμπτώματα είναι ο πόνος και η δυσκαμψία της άρθρωσης του γονάτου. Όταν το γόνατο κινείται η επιγονατίδα γλιστρά πάνω και κάτω κάτω από την επίδραση της επιμήκυνσης ή της βράχυνσης του τετρακέφαλου που συστέλλεται σε όλες τις κινήσεις του γόνατος. Οι λειτουργίες της επιγονατίδας είναι :
1) Βοηθάει την έκταση του γόνατος
2) Επιτρέπει την καλύτερη κατανομή των συμπιεστικών δυνάμεων στον μηρό αυξάνοντας την περιοχή επαφής μεταξύ επιγονατιδικού τένοντα και μηριαίου οστού.
Σε αρκετές αθλητικές δραστηριότητες οι δυνάμεις συστολής του τετρακεφάλου αλλά και του βάρους του σώματος, δρουν κατευθείαν στην επιγονατιδομηριαία άρθρωση. Η κάμψη του γόνατος, έχει επίδραση στην δύναμη του τετρακέφαλου που με την σειρά της επηρεάζει την δύναμη αντίδρασης της άρθρωσης. Έτσι όσο μεγαλύτερη είναι η κάμψη του γόνατος, τόσο μεγαλύτερη είναι η δύναμη συστολής του τετρακέφαλου, που με την σειρά της επηρεάζει την δύναμη αντίδρασης της επιγονατιδομηριαίας άρθρωσης. Στο περπάτημα που η κάμψη του γόνατος είναι μικρή, η δύναμη αντίδρασης της επιγονατιδομηριαίας άρθρωσης είναι αντίστοιχα μικρή. Η μεγαλύτερη δύναμη σημειώνεται στην μέση της φάσης στήριξης και είναι ίση με το μισό του βάρους του σώματος. Στο ανέβασμα και κατέβασμα της σκάλας η δύναμη στις 90ο κάμψη του γόνατος είναι ίση με 3,3 φορές το βάρος του σώματος ή 7 φορές μεγαλύτερη από την βάδιση. Η κίνηση της επιγονατίδας εξασφαλίζεται από την συνεργασία του τετρακεφάλου μυός, αλλά επειδή κατά την διάρκεια των περισσότερων σπορ παρατηρούνται διαφορετικές μορφές συστολών στον τετρακέφαλο, το αποτέλεσμα είναι να παρεκτοπίζεται η επιγονατίδα και να προσκρούει στον μηριαίο κόνδυλο όπου και αρχίζει να τρίβεται. Η τριβή της επιγονατίδας πάνω στον μηριαίο κόνδυλο καταστρέφει τον αρθρικό χόνδρο με αποτέλεσμα να προκαλείται φλεγμονή με συνέπεια να υπάρχει πόνος γύρω από την επιγονατίδα, όταν ο αθλητής τρέχει σε σκληρή επιφάνεια. Ο πόνος επιδεινώνεται όταν ο αθλητής ανεβαίνει ή κατεβαίνει σκάλες. Επίσης υπάρχει χαρακτηριστικός πόνος και δυσκαμψία στο γόνατο καθώς και ευαισθησία στην επιγονατίδα όταν ο αθλητής εκτελεί βαθιά καθίσματα ή σηκώνεται από την καθιστή θέση.

* ΟΡΟΓΟΝΟΘΥΛΑΚΙΤΙΔΕΣ

Οι ορογόνοι θύλακες είναι μικροί μεμβρανώδεις σάκοι που αποτελούνται από συνδετικό ιστό. Βρίσκονται μεταξύ του οστού και του τένοντα, ή μεταξύ δύο τενόντων, ή μεταξύ τένοντα και δέρματος περιέχοντας ορώδες υγρό. Οι ορογόνοι θύλακες χρησιμεύουν για να μειώσουν τις τριβές των τενόντων και να διευκολύνουν την κίνησή τους. Οι ορογονοθυλακίτιδες είναι λοιπόν φλεγμονές των ορογόνων θυλάκων, δηλαδή των σάκων που παρεμβάλλονται σε μια κατάφυση μεταξύ οστών και τενόντων. Ο μηχανικός ερεθισμός είναι δυνατόν να προκαλέσει φλεγμονή, με αποτέλεσμα την έκκριση υγρού μέσα στον θύλακα, οίδημα και ευαισθησία. Εμφανίζεται ως αποτέλεσμα υποτροπιαζόντων κακώσεων της άρθρωσης ή αυξημένης επιβάρυνσης της από επανειλημμένα μηχανικά ερεθίσματα. Συχνά σημεία εντόπισης φλεγμονής είναι οι ορογόνοι θύλακες της πτέρνας ,του αχίλλειου τένοντα και ο υπακρωμιακός θύλακας του ώμου.
Α) Ορογονοθυλακίτιδα ώμου. Μέσω του ορογόνου θύλακα του ώμου, επιτρέπεται η ομαλή κίνηση των τενόντων που περιβάλουν τον βραχίονα. Μετά από χτύπημα στον ώμο ο ορογόνος θύλακας αντιδράει με φλεγμονή με συνέπεια την συσσώρευση υγρού μέσα σ’αυτόν, αύξηση του πάχους των επιφανειών του θύλακα και αύξηση της πίεσης. Στην συνέχεια επιδεινώνεται η κίνηση του ώμου. Τα συμπτώματα είναι πόνος στο εμπρόσθιο μέρος του ώμου κυρίως κατά την κίνηση και πόνος στην έσω στροφή. Στην χρόνια ορογονοθυλακίτιδα του ώμου, τα τοιχώματα του θύλακα γίνονται ανώμαλα και δημιουργούνται συμφύσεις. Κύρια συμπτώματα είναι ο πόνος και ο τριγμός.
Β) Ορογονοθυλακίτιδα του αγκώνα. Στον αγκώνα ο ορογόνος θύλακας σχηματίζεται ακριβώς κάτω από το δέρμα και τραυματίζεται στα ομαδικά σπορ από χτύπημα μετά από πτώση του αθλητή. Επίσης μπορεί να προκληθεί ερεθισμός από πίεση που ασκείται όταν κάποιος ξεκουράζεται στον αγκώνα του. Στα σπορ όπως η πάλη, το βόλεϊ, το μπάσκετ, το ποδόσφαιρο, το χάντμπωλ, η ορογονοθυλακίτιδα είναι συνηθισμένη, γιατί οι αθλητές που συμμετέχουν σε αυτά δεν προστατεύουν τους αγκώνες τους. Όταν προηγηθεί τραυματισμός και προκληθεί αιμορραγία, ο θύλακας γίνεται οιδηματώδης και αναπτύσσεται φλεγμονή που ονομάζεται . Ονομάζεται έτσι γιατί συμβαίνει κυρίως στους μαθητές, που όταν μελετούν στηρίζουν το κεφάλι τους με το χέρι, ενώ ακουμπούν τον αγκώνα στο γραφείο τους. Τα συμπτώματα είναι πόνος, ευαισθησία και οίδημα στον αγκώνα και περιορισμός της κίνησης. Επίσης η περιοχή μπορεί να είναι ζεστή, να έχει έντονο κόκκινο χρώμα και ο ορογόνος θύλακος είναι γεμάτος υγρό.
Γ) Ορογονοθυλακίτιδα του μείζονα τροχαντήρα.
Στην περιοχή του ισχίου υπάρχουν πολλοί ορογόνοι θύλακες. Ο ορογόνος θύλακας που προσβάλλεται περισσότερο είναι αυτός που βρίσκεται μεταξύ μεγάλου γλουτιαίου μύα και οπισθοπλάγιας επιφάνειας του μεγάλου τροχαντήρα. Οι αθλητές στους οποίους αναπτύσσεται περισσότερο αυτή η ορογονοθυλακίτιδα είναι οι δρομείς. Τα συμπτώματα είναι πόνος που ακτινοβολείτε στην πλάγια μεριά του μηρού κυρίως στο τρέξιμο. Επίσης ο αθλητής αισθάνεται πόνο όταν ξαπλώσει στην πλευρά που έχει υποστεί την φλεγμονή.
Δ) Ορογονοθυλακίτιδα του αχιλείου τένοντα. Στην περιοχή που καταφύεται ο αχίλλειος τένοντας υπάρχουν δύο ορογόνοι θύλακες. Ο ένας βρίσκεται εξωτερικά μεταξύ δέρματος και τένοντα και ο άλλος μεταξύ τένοντα και οστού της πτέρνας. Πολλές φορές στα σπορ οι ορογόνοι θύλακες ερεθίζονται, είτε από πίεση που ασκείται από το παπούτσι είτε από μερική ρήξη που έχει υποστεί ο τένοντας. Ο πόνος είναι το χαρακτηριστικό σύμπτωμα της φλεγμονής και ο αθλητής τον αισθάνεται προς τα πίσω μεταξύ σφυρού και τένοντα. Συχνά υπάρχει οίδημα και ευαισθησία, ενώ ο αθλητής δεν είναι σε θέση να φορέσει τα συνηθισμένα παπούτσια.

ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟΙ ΑΘΛΗΜΑΤΩΝ

Το πιο τρωτό σημείο στους αθλητές είναι η άρθρωση του γονάτου (50%), ακολουθούν η ποδοκνημική άρθρωση (10%) και οι παθήσεις της οσφυϊκής και θωρακικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης. Περίπου 5% των κακώσεων αφορούν την περιοχή του μηρού και της άρθρωσης του ώμου. Η περιοχή της άρθρωσης του αγκώνα αφορά το 3,5% περίπου. Φυσικά ο προσδιορισμός του τραύματος έχει χαρακτηριστικές ιδιαιτερότητες για κάθε είδους άθλημα. Κατά την ανάλυση του χαρακτήρα των κακώσεων στους αθλητές γίνεται φανερό πως οι κακώσεις των μηνίσκων στα γόνατα παραμένει η βασική και πρωταγωνιστική νοσολογική οντότητα στην αθλητική τραυματολογία. Τις κακώσεις στους μηνίσκους συναντάμε στα ομαδικά αθλήματα και στα αθλήματα των πολεμικών τεχνών. Η πλειονότητα των αθλητικών κακώσεων (40%) αφορούν τραυματισμούς στις αρθρώσεις, ενώ το 6% αφορούν τραύματα στους μυς και στα νεύρα. Οι εκχυμώσεις συνθέτουν το 62% των κακώσεων και εμφανίζονται συχνότερα στα ομαδικά αθλήματα. Στις χρόνιες κακώσεις συναντούμε τις παραμορφωτικές αρθρίτιδες, την χονδρομαλάκυνση, τους τραυματισμούς των συνδέσμων, τις οστεοχονδρίτιδες, τις κακώσεις των μηνίσκων, τα οστεόφυτα.
Πρέπει να σημειωθεί ότι οι τραυματισμοί έχουν την ιδιομορφία που καθορίζεται από τον χαρακτήρα της αθλητικής δραστηριότητας, την ιδιαιτερότητα των προπονητικών συνθηκών, την χρονική περίοδο της προετοιμασίας και την ηλικία του αθλητή. Έτσι λοιπόν οι χρόνιες κακώσεις των αρθρώσεων συχνά εμφανίζονται στα ομαδικά αθλήματα, ενώ η μικροτραυματική τενοντίτιδα του επιγονατιδικού συνδέσμου και γενικότερα ευπάθεια στους τένοντες εμφανίζεται συχνότερα στα αθλήματα ταχύτητας.
Η γνώση του μηχανισμού του τραύματος είναι απαραίτητη για τον γιατρό για να κάνει την σωστή διάγνωση της βλάβης. Μεγάλη σημασία έχει και ο δείκτης συχνότητας των τραυματισμών, δηλαδή η επανάληψη της τραυματικής επίδρασης στους ιστούς, τους μύες και τις αρθρώσεις. Το αποτέλεσμα ενός χρόνιου τραυματισμού των ιστών είναι η χρόνια φλεγμονή. Χρόνια φλεγμονή εμφανίζεται και στην περίπτωση του επαναλαμβανόμενου τραυματισμού.
source : athlitikeskakwseis.gr